Sau chiến dịch phản công đường 9 nam Lào, tháng 2 và 3/1971, Sư đoàn 2 QK5 được lệnh cử Trung đoàn 141 chiến đấu ở khu vực Pak Xoòng trục đường 23 nam Lào. Trong những ngày 9-10-11/6/1971 ghi nhận về hoạt động của Trung đoàn 141 Sư đoàn 2 QK5 dọc theo đường 23 đoạn nối từ Pak Xoòng đến Pak Xế, trong khu vực bản Nhik và bản Ytu như sau:
Mất Pắk Xoòng, thị trấn Pắk Xế bị uy hiếp mạnh. Lực lượng tại chỗ của địch không đủ sức chiếm lại Pak Xoòng. Dưới sự thúc ép của Nhà Trắng và Lầu Năm góc, phái cực hữu trong giới cầm quyền Thái Lan đã đưa quân sang đánh thuê cho đế quốc Mỹ. Đầu tháng 6/1971, ba tiểu đoàn quân Thái Lan và một tiểu đoàn hỗn hợp Lào – Thái đến Pak Xế. Vừa đến nơi, toàn bộ lực lượng địch di chuyển luôn đến Lào Ngâm. Tại đây chúng hợp quân với hai tiểu đoàn ngụy Lào từ Pàk Xoong chạy về. Tiếp theo, quân địch lại nhích đội hình xuống Ytu, Bản Nhik ở phía tây Pắk Xoòng 20km. Ý định của chúng là tổ chức một cụm cứ điểm mạnh để chặn lực lượng ta tiến về hướng Pắk Xế, đồng thời chuẩn bị phản công tái chiếm Pắk Xoòng.Nhận rõ âm mưu của địch, Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Sư đoàn đề nghị Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Mặt trận cho Sư đoàn đánh chiếm Y Tu, Bản Nhik, phá vỡ bàn đạp phản công của địch, đẩy chúng lùi sâu về phía tây, bảo đảm vững chắc việc giữ vững vùng giải phóng Pắk Xoòng.Y Tu, Bản Nhik nằm giữa hai con suối lớn là Huội Chăm Pi và Huội Băng Liêng. Cả hai suối đều có lòng rộng từ 20 đến 30 mét, có chỗ rộng tới 50 mét. Nước suối chảy xiết không thể lội qua được, bờ suối lại là những vách đá thẳng đứng với chiều cao từ 10 đến 15 mét, có chỗ 30 mét, không thể bám để trèo lên. Đó là vật cản thiên nhiên rất lợi hại, gây cho ta nhiều khó khăn trong qua trình phát triển tiến công.Tuy nhiên, khó khăn về địa hình và thời tiết cũng không cản trở được kế hoạch tiến công của ta, các đơn vị đều khẩn trương chuẩn bị.
Tháng 6, cao nguyên Bô-lô-ven đang là mùa mưa lớn. Sau hai ngày hành quân, Đại đội 9 - Tiểu đoàn 90 đã đến Huội Chăm Pi. Nước suối dâng cao, bộ đội làm bao nhiêu cầu đều bị nước cuốn trôi tất cả. Sáng ngày 10 tháng 6, đơn vị mới tìm được đoạn suối hẹp, có cây gỗ vít ngang. Đại đội trưởng liền cho làm dây vịn, đưa đội hình vào chiếm lĩnh đúng thời gian.Hành quân đến Huội Băng Liêng, Tiểu đoàn 90 liền tổ chức vượt suối. Sau một ngày tìm mọi cách khắc phục, đơn vị vẫn không qua được, Trung đoàn trưởng Trần Quang Lập, cùng đi với đơn vị điện xin Sư đoàn lùi thời gian nổ súng lại một ngày.Trước tình hình đó, Bộ Tư lệnh Sư đoàn quyết định sử dụng số vệ binh, trinh sát, thông tin trong bộ phận đi chuẩn bị chiến trường tổ chức thành một mũi đột kích, thay cho mũi tiến công của Tiểu đoàn 90 và lệnh cho Trung đoàn trưởng Trung đoàn Ba Gia phải tố chức ngay một đại đội gọn, nhẹ cơ động nhanh, vượt lên trước cho kịp giờ nổ súng.Sau nửa ngày lừng sục, tiểu đoàn đã tìm và đốn ngã một cây to ba người ôm vít ngang lòng suối. 16 giờ ngày 10 tháng 6, bộ đội bắt đầu vượt cầu.Trong lúc các mũi tiến công của ta đang tổ chức chiếm lĩnh trận địa thì 6 giờ ngày 9/6/1971, quân địch từ Ytu đánh xuống Pak Cụt hòng tiến thêm 1 bước nữa trong kế hoạch phản công tái chiếm Pak Xoòng.ĐỊch nống ra, đây là điều kiện để ta nghi binh thu hút, kìm giữ lực lượng chúng ở bên ngoài, tạo thêm thuận lợi cho trận tiến công vào cứ điểm.Một trung đội của Tiểu đoàn 1 quân tình nguyện tổ chức chốt chặn quân địch ở trước Pak Cụt. Sau một ngày chiến đấu ngoan cường, trung đội đã đánh bật tất cả các đợt tiến công của địch, nhưng đơn vị cũng thương vong nặng. Toàn trung đội chỉ còn 4 đồng chí. Ngày 10, địch lại tiến công lên chốt, thêm 1 chiến sỹ nữa bị thương, ba tay súng dũng cảm của ta vẫn kiên cường trụ bám, đánh bật lien tiếp 2 đợt xung phong của địch. Hàng chục xác địch nằm chồng lên nhau trước mép chiến hào.Lợi dụng lúc địch đang chăm chú theo dõi diễn biến của trận đánh ở vòng ngoài, các mũi tiến công của ta bí mật và an toàn tiến sát mục tiêu.16h ngày 10/6/1971, trận địa cối 120mm ở mũi tiến công hướng Tây bắc bắt đầu trút đạn vào Bản Nhik. Những quả đạn đầu tiên rơi đúng ngay sở chỉ huy. Tên đại tá Bu Thoong và một số sỹ quan tùy tùng chết gục tại hầm.THời tiết đã gây thêm khó khăn cho trận đánh. Trời mưa, trận địa sũng nước. Để chống lún, các chiến sỹ súng cối phải dung cọc gỗ đường kính 10 đến 15cm dài từ 1.2 đến 1.5 m đóng dày sít, bên trên chồng 2 lớp bao cát rồi mới bố trí súng lên trên. Tuy vậy chỉ bắn được 5-7 viên, súng đã lún sâu đến gần 1m. Thế là phải vác súng lên đưa đến trận địa dự bị. Trận địa di chuyển liên tục. Bom và rocket địch nổ quanh mình. Từng viên đạn cối của ta vẫn rơi chính xác vào cứ điểm giặc.18 giờ, cối vừa chuyển làn, mũi tiến công vào hướng Tây bắc bản Nhik do đồng chí Trung quyền Trưởng ban tác chiến Sư đoàn và đồng chí Lợi, Chính trị viên phó Tiểu đoàn chỉ huy, nhanh chóng xung phong tác chiến, làm chủ cả khu vực và phát triển về phía Đông.Cùng lúc, tiểu đoàn công binh và đại đội thiết giáp, lợi dụng sương mù, bất ngờ và mãnh liệt đột kích thẳng vào Ytu. Quân ta nhanh chóng đánh chiếm sở chỉ huy và bắn chết tên tiểu đoàn phó tiểu đoàn ngụy Lào BV 40. Đến 21 giờ, phần lớn quân địch ở Ytu đã bị tiêu diệt. Sau khi để lại 1 bộ phận làm nhiệm vụ tảo trừ, lực lượng ta bắt đầu phát triển sang Bản Nhik.Do tiểu đoàn 90 đến chậm nên cuộc chiến đấu ở hướng tây nam gặp nhiều khó khăn. Bộ phận trinh sát của Trung đoàn Ba Gia cùng vệ binh, trinh sát, thông tin Sư đoàn do đại đội phó trinh sát Nguyễn Chuyển chỉ huy trang bị nhẹ nên klhông phát triển được.24 giờ ngày 10/6, qua máy vô tuyến điện, Tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 90 Trương Hồng Anh bắt liên lạc với đại đội ở hướng Tây Bắc lệnh cho đơn vị đánh sang phối hợp với mũi tiến công ở hướng Tây Nam. Do phải vượt qua một con suối sâu và đánh theo đường vòng nên mãi đến 5 giờ ngày 11/6, đại đội 9 mới bắt lien lạc được với bộ phận trinh sát của Trung đoàn. Lúc này đội hình chính của tiểu đoàn cũng đến đủ. Trận tiến công dứt điểm bản Nhik đang được chuẩn bị khẩn trương.Tiếng súng của ta tạm dừng, tưởng ta đã đã rút, bọn chỉ huy quân địch ở bản Nhik liền báo về Pak Xế: “Chỉ mất Ytu, Việt cộng không làm gì nổi bản Nhik”, và xin Pak Xế tăng viện cho 1 tiểu đoàn để lấy lại Y Tu.7 giờ ngày 11/6, trong lúc đám quân sống sót của địch ở bản Nhik đang đi lại nhốn nháo thì từ các trận địa bố trí sẵn, tất cả các nòng súng cối 120, 80mm, DKZ75, 85mm của ta đồng loạt trút đạn lên các mục tiêu địch. Tiếp theo là tiếng súng B40, B41, đại liên, trung liên, rồi tiếng súng trường, lựu đạn nổ vang. Từ ba mặt, các mũi xung kích của Tiểu đoàn 90 xung phong áp đảo quân địch.Tuy bị đánh bất ngờ nhưng dựa vào công sự địa hình có lợi, quân địch chống trả quyết liêt. Mũi tiến công chủ yếu của Tiểu đoàn 90 do Đại đội 11 đảm nhận đánh vào khu vực cố thủ của một đại đội Thái Lan. Lợi dụng nhà sàn của dân, chúng bố trí đại liên trên gác khống chế mặt Đường 23. Đại đội 11 buộc phải dừng lại ở phía nam đường. Trung đội trưởng Trần Văn Hiệu nhanh chóng cho hai tiểu đội vận động đánh vòng vào sau lưng địch. Để thu hút sự chú ý của chúng, Hiệu ôm súng lăn qua mặt đường. Đạn địch cày toé lửa quanh mình, vừa qua khỏi đường Hiệu đã nhanh chóng nép người vào mô đất và dùng M79 diệt ngay ổ đề kháng của địch. Cùng 1úc, Đại đội 9 từ Bắc đánh vào và một trung đội của Đại đội 10 từ phía tây ập tới. Chỉ trong chốc lát, cả đại đội lính đánh thuê Thái Lan, cùng một đại đội ngụy Lào từ Y Tu chạy qua và một đại đội của tiểu đoàn BV46 ngụy Lào bố trí trong khu vực này đã bị tiêu diệt.Quân địch hoàn toàn tan rã. Tiếng súng truy kích của các chiến sĩ ta vang động khắp núi rừng. 11 giờ ngày 11 tháng 6, ta đã hoàn toàn làm chủ Bản Nhik. Máy bay địch lao tới ném bom, bắn phá, hòng hủy diệt trận địa. Trận địa phòng không của ta bắn rơi 3 chiếc T28 và một L19, bọn còn lại vội vã bỏ chạy.Cụm bàn đạp Y Tu, Bản Nhik đã bị tiêu diệt. Âm mưu tái chiếm Pắk Xoòng của địch đã bị đập tan. Trong vòng 19 giờ tiến công liên tục, ta đã tiêu diệt gọn tiểu đoàn ngụy Lào BV44 và một đại đội Thái Lan, đánh thiệt hại nặng tiểu đoàn ngụy Lào BV46, bắn rơi 4 máy bay, bắn cháy 12 xe quân sự, phá hủy 5 đại bác 105mm, thu trên 170 súng các loại và nhiều phương tiện chiến tranh. Vùng giải phóng Hạ Lào được mở rộng thêm và củng cố vững chắc.
Bản đồ khu vực diễn ra chiến sự, quanh bản Nhik, bản Ytu
Bản đồ 3D trên nền ảnh vệ tinh google map, nhìn từ hướng bản Ytu về bản Nhik
Đăng nhận xét