[2.31] Diễn biến sơ lược trận chiến ngày 5/5/1968 của Trung đoàn 2 và Trung đoàn 22 - Sư đoàn 3 Sao Vàng ở Phù Mỹ, Bình Định

2017070966041

I. Thông tin sơ lược của phía Mỹ

1. Thông tin tình báo về các đơn vị thuộc Sư đoàn 3 Sao Vàng QK5 tham gia chiến đấu tháng 5/1968

* Trung đoàn 22 gồm có các tiểu đoàn

- Tiểu đoàn 7, tiểu đoàn trưởng Nguyen Van Luyen, quân số 125.

- Tiểu đoàn 8, tiểu đoàn trưởng Xuong, quân số khoảng 232.

- Tiểu đoàn 9, tiểu đoàn trưởng Xung, quân số khoảng 240

* Trung đoàn 2 gồm các tiểu đoàn

- Tiểu đoàn 93, tiểu đoàn trưởng Nhon, quân số 215

- Tiểu đoàn 95, tiểu đoàn trưởng Van, quân số 200

- Tiểu đoàn 97, tiểu đoàn trưởng Vinh, quân số 140.

* Trung đoàn 18A (Hay Trung đoàn 12) gồm các tiểu đoàn

- Tiểu đoàn 7, tiểu đoàn trưởng Tuong, quân số 200

- Tiểu đoàn 8, tiểu đoàn trưởng Vo Van Quy, quân số 175

- Tiểu đoàn 9, tiểu đoàn trưởng Vung, quân số 200

2. Nhiệm vụ của Trung đoàn 22 và 3 là uy hiếp và đánh chiếm Sở chỉ huy chi khu Phù Mỹ và giải phóng vùng lân cận. Trung đoàn 18 có nhiệm vụ giải phóng khu vực Quy Nhơn.

3. Diễn biến sơ lược

- Ngày 5/5/1968: Rạng sáng, hàng loạt căn cứ quân Mỹ ở khu vực Phù Mỹ - Bồng Sơn bị tấn công bằng pháo cối, súng bộ binh và bộ binh.

- Lúc 11h46 ngày 5/5/1968, Đại đội A/1-50 giao chiến với khoảng 2 tiểu đoàn bộ đội Việt Nam. Phía Việt Nam sử dụng súng bộ binh, B40, DKZ 57 và cối 82mm tấn công quân Mỹ. Cuộc tấn công khởi đầu bằng việc sử dụng súng chống tăng pha shủy 5 trong số 9 xe thiết giáp M113 của Đại đội A, ngay sau đó tấn công bộ binh. Hướng tấn công như sau: Hướng tấn công chính từ các cao điểm phía Tây Nam khu chiến, Súng tự động, súng chống tăng bắn từ hướng Đông Nam, Đông Bắc và Tây Bắc.

- Đại đội C/1-50 và Đại đội B/1-69 được gửi đến tăng viện, xuất phát lúc 12h12. Đại đội C đã đến kịp, còn đại đội thiết giáp đã vấp phải sự tấn công của phía Việt Nam trước khi tiến đến được khu vực giao chiến.

- Đại đội B/1-50 được tung tiếp vào khu chiến. Trận chiến trải dài trên đoạn 800m. Giao chiến diễn ra cho đến tận 19h30.

- Đại đội A/1-50 được rút về căn cứ Mỹ. Đại đội C và B/1-50 cùng đại đội B/1-69 thiết lập vị trí phòng ngự ban đêm.

- Lúc 03h32 sáng 6/5/1968, vị trí phòng ngự ban đêm này bị bộ đội Việt Nam tấn công, diễn ra cho đến tận 04h45.

- Thông tin phía Mỹ ghi nhận sau trận chiến: Có 3 tiểu đoàn tham gia trận đánh, gồm các tiểu đoàn 97 (Tức tiểu đoàn 3) của Trung đoàn 2, tiểu đoàn 7 và tiểu đoàn 9 của Trung đoàn 22 – Sư đoàn 3 Sao Vàng Quân khu 5.

II. Sơ lược diễn biến từ website: quyettamdoan.wordpress.com
(https://quyettamdoan.wordpress.com/2016/03/15/trung-doan-22-su-doan-3-sao-vang/)

          Cũng như thời kỳ lính “kỵ binh bay” xuất hiện, một câu hỏi được đặt ra cho chiến sĩ ta là: với thực lực hiện nay liệu có thể diệt gọn được đơn vị xe bọc thép Mỹ không? Trận đánh Diêm Tiêu mới đây của Trung đoàn 22 là một kinh nghiệm nóng hổi, nhưng đó mới chỉ là trận tập kích xe “chết” ban đêm. Từ đó, làm sao có thể rút được kinh nghiệm đánh xe bọc thép cơ động ban ngày. Câu hỏi ấy đã trở đi trở lại trong các cuộc họp của Bộ tư lệnh Sư đoàn, trong các Hội nghị quân chính Trung đoàn, các cuộc họp của chi bộ, chi đoàn đại đội.

          Cuối cùng, phương án tác chiến đã được xác định. Hai Trung đoàn 22 và 2 sẽ mở đợt hoạt động tại khu vực ba xã Mỹ Lộc, Mỹ Trinh, Ân Tường, nơi tiếp giáp hai huyện Phù Mỹ với Hoài Ân. Sư đoàn chủ trương bố trí các bộ phận chặn đầu, vận động tiến công bên sườn, khóa đuôi nhiều lớp khép kín đội hình địch, diệt nhanh, gọn và chắc từng chi đoàn xe bọc thép địch.

          Ngày 3-5, Sư đoàn trưởng Lư Giang cùng với Chính ủy Sư đoàn Nguyễn Nam Khánh đưa Sở chỉ huy tới khu vực Hòn Nọc để theo dõi và chỉ huy chung cả hai hướng Nam và Bắc tỉnh. Sở chỉ huy tiền phương đặt sát đội hình Trung đoàn 2 do Phó Sư đoàn trưởng Huỳnh Hữu Anh và Phó Tham mưu trưởng Sơn Diệp phụ trách.

          0 giờ 30 phút ngày 5-5, phốỉ hợp với chiến trường toàn Quân khu, cùng một lúc, các đơn vị đặc công, công binh, pháo binh của Sư đoàn tiến công tám cứ điểm và căn cứ, trận địa pháo địch trên trục đường số 1. Một đoạn đường dài hơn mười kilômét từ cầu Ông Diệu qua Bình Dương, Đèo Nhông đến giáp quận lỵ Phù Mỹ hoàn toàn bị cắt đứt, buộc Bộ chỉ huy quân Mỹ ở Bình Định phải tung Lữ đoàn Không vận 173 đi giải tỏa.

          Tờ mờ sáng, từng bầy xe tăng, xe bọc thép từ quận lỵ Phù Mỹ xồng xộc thọc lên. Trên trời, từng bầy trực thăng bay sát các ngọn cây, cánh quạt khua ầm ĩ. Phía sau đoàn xe là bộ binh Mỹ.

          Trong các công sự, các chiến sĩ Trung đoàn 2 bình tĩnh chờ địch. Sở chỉ huy Sư đoàn, Trung đoàn luôn thông báo về tình hình địch cho các đơn vị.

          … Hơn 12 giờ trận đánh mới diễn ra, ta đã tiêu diệt 11 xe tăng địch.

          Địch cụm lại trong đêm trên trận địa là thời cơ rất thuận lợi cho ta tiêu diệt. Sư đoàn quyết định sử dụng sáu đại đội mạnh nhất của Trung đoàn 22 và Trung đoàn 2 vào trận tập kích này.

          3 giờ 30 phút ngày 6, hai phát pháo hiệu đỏ vọt lên không trung. Sau đó là một loạt tiếng nổ. Trong ánh chớp của lựu đạn và ánh đèn, bóng các chiến sĩ xung kích loang loáng lao về phía địch. Cối 60, cối 82, súng máy từ các hướng nổ giòn vào đoàn xe tăng địch đậu từng cụm trên bờ một con suối cạn giữa cánh đồng. Gần một chục khối lửa khổng lồ bùng lên. Giữa lúc các mũi xung kích đang phát triển thuận lợi thì một cụm hỏa lực địch rất hiểm hóc xuất hiện ở góc một vườn dừa bắn xả về hướng Tiểu đoàn 3. Thì ra trong lúc nhá nhem tối, một số xe tăng địch đã di chuyển đội hình, ngụy trang kín, khiến các chiến sĩ trinh sát không phát hiện được hết. Bây giờ, chúng trở thành những ổ đề kháng hết sức lợi hại.

          Ở hướng Tiểu đoàn 7, Trung đoàn 22, các chiến sĩ lợi dụng con mương cạn luồn được vào giữa cụm xe thứ hai. Phó Đại đội trưởng Đinh Văn Nho trực tiếp bắn quả B40 đầu tiên, diệt một xe tăng làm hiệu lệnh. Vài phút sau, những tiếng nổ tiếp theo, ba chiếc khác bốc cháy, lửa hút lên trời đỏ rực. Bị đánh thốc từ bên trong, bọn địch hốt hoảng quay nòng súng bắn vào nhau. Lợi dụng tình thế đó, từ bên ngoài, các chiến sĩ đánh thốc vào diệt thêm năm chiếc khác. Nhưng đạn B40 đã hết, Nho ra lệnh tập trung lựu đạn, chai cháy lại đánh tiếp.

          Hướng Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 2 cũng lâm vào tình trạng thiếu đạn tương tự. Sau khi phá tan được những ổ đề kháng trong vườn dừa, các chiến sĩ dùng chai cháy và thủ pháo diệt thêm ba chiếc xe tăng nữa thì Sở chỉ huy Trung đoàn ra lệnh rút.

          Trận tập kích diệt 21 xe tăng và xe bọc thép đêm mồng 5 rạng ngày 6-5 cộng với 11 chiếc bị tiêu diệt ban ngày đã giáng đòn phủ đầu đích đáng vào Lữ đoàn Không vận 173 Mỹ. Trong vòng 18 tiếng đồng hồ, kể từ 11 giờ trưa ngày 5 đến 5 giờ sáng ngày 6 đã có 32 xe tăng, xe thiết giáp địch bị tiêu diệt, trong đó có hai chiếc bị bắt sống. Ba đại đội cơ giới cùng với hai đại đội bộ binh Mỹ khác bị loại khỏi vòng chiến đấu.

          Sau trận đánh, Sư đoàn chủ trương giãn đội hình lui về hướng Mỹ Trinh. Trung đoàn 2 chuẩn bị đánh trận thứ hai. Trung đoàn 22 vẫn đứng ở khu vực Ân Tường để đánh địch giải tỏa.


III. Bản đồ khu vực chiến sự (xã Mỹ Lộc, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định)