[2.5] Thông tin sơ bộ về Trung đoàn 90 đường dây - Quân Giải phóng miền Nam VN trên chiến trường B2

2013092685046227
Sơ bộ tổng hợp thông tin của phía Mỹ nắm được về Trung đoàn 90 – Ban Giao bưu vận Trung ương Cục miền Nam [Rongxanh lược dịch]

1. Vài nét về lịch sử Trung đoàn 90
Thông tin về ngày thành lập Trung đoàn 90 vẫn chưa được rõ ràng. Tuy nhiên, dựa trên nhiệm vụ trong quá khứ và hiện tại cũng như khu vực hoạt động của Trung đoàn 90, có thể phán đoán đây là 1 trong những tổ chức đơn vị hậu cần đầu tiên được Trung ương Cục miền Nam thành lập. Không có thông tin về Trung đoàn này trước năm 1966.
Thông tin ghi nhận được tháng 8/1969 cho thấy có thể Trung ương Cục miền Nam giao thêm nhiệm vụ điều dưỡng/ chăm sóc [Rongxanh chưa tìm được từ nào thích hợp nên sử dụng thuật ngữ “điều dưỡng”] cho Đoàn [90].  Điều này có thể là lý do của việc Tiểu đoàn 4 điều dưỡng của Đoàn 86 Hậu cần Miền chuyển sang trực thuộc Trung đoàn 90.
Một số thông tin ghi nhận được từ 8/1969 đến 2/1970, hệ thống cơ sở điều dưỡng của Trung đoàn 90 đã tiếp nhận 4427 nguời, bao gồm những nguời bị thương và tân binh loại C. 1246 nguời đã được gửi ra miền Bắc Việt Nam, và 2224 người sau điều dưỡng được gửi về các đơn vị mới.
2. Nhiệm vụ và khu vực hoạt động
Trung đoàn 90 có một số đặc điểm khác với các Trung đoàn khác [Trung đoàn 92 và Trung đoàn 94] ở chỗ Trung đoàn có thêm nhiệm vụ huớng dẫn các đoàn đi vào và đi ra khỏi miền Nam và thực hiện thêm chức năng điều dưỡng/ chăm sóc. Hệ thống hạ tầng cơ sở điều dưỡng được sử dụng để chăm sóc các đoàn chi viện đến miền Nam, chủ yếu đi đến miền Đông Quân khu III VNCH [Đông Nam Bộ] từ phía Tây QK II VNCH [Nam Tây Nguyên]. Các đơn vị điều dưỡng cũng được sử dụng để chăm sóc cho các binh sỹ Bắc Việt bị thương khi đơn vị của họ hoạt động trong địa bàn của Trung đoàn 90.
Trung đoàn 90 hướng dẫn các Đoàn chi viện thông qua hệ thống các Trạm giao liên trải dài từ sông Sre Pok phía Nam Mặt trận B3 cho đến trạm chuyển tiếp K3 của Trung đoàn 92 [Điều dưỡng]. Các Tiểu đoàn P1 và P3 của Trung đoàn 90, là bộ phận chịu trách nhiệm duy trì hoạt động của các Trạm giao liên ở phía Đông Bắc địa bàn hoạt động của Trung đoàn. Các trạm giao liên của Tiểu đoàn P2 hoạt động ở khu vực biên giới Campuchia.
Tiểu đoàn P4 điều hành hoạt động của các trạm giao liên ở phía Đông tỉnhPhước Long. Các trạm giao liên này có vai trò và nhiệm vụ hướng dẫn toàn bộ các đoàn chi viện đi đến phần phía Nam của khu vực Đông QK III VNCH [Quân khu 7] và thực hiện việc cứu chưa thương binh trong khu vực. Ngòai ra Trung đoàn cũng thực hiện nhiệm vụ quân bưu trong khu vực.
Các thông tin ghi nhận được cũng cho thấy Trung đoàn 90 không chỉ thực hiện huớng dẫn đoàn chi viện vào khu vực QK III và QK IV VNCH, mà còn có nhiệm vụ huớng dẫn các đoàn đi ra miền Bắc Việt Nam. Trung đoàn tập hợp tất các các đoàn đi ra miền Bắc Việt Nam thông qua hệ thống các trạm giao liên để chuyển giao đến tận các trạm giao liên của Mặt trận B3 Tây Nguyên.

Thông tin tham khảo thêm

Tháng 5/1967, thực hiện chỉ thị của Trung ương Cục miền Nam, và huớng dẫn của Ban giao bưu vận R, tỉnh Quảng Đức [nay là tỉnh Đắc nông] bàn giao cho Trung đoàn 90 thuộc Ban giao bưu vận R 80 cán bộ chiến sỹ. Lực lượng này đảm nhiệm tuyến hành lang thống nhất trên địa phận biên giới Quảng Đức từ sông Sre Pok [phía Nam Mặt trận B3 Tây Nguyên] đến đầu mối Trung đoàn 90 tại địa phận biên giới Phước Long, gồm các Trạm giao liên:
-          Trạm X1
-          Trạm X2
-          Trạm X3
-          Trạm X4
-          Trạm X5a
-          Trạm X5b
-          Trạm xá X9 đặt giữa trạm X3 và X4
-          Đội vận tải bộ gồm 1 Trung đội và 1 đội vận tải voi có 5 con voi.
-          Đội X11 biên phòng gồm 10 cán bộ chiến sỹ làm công tác bảo vệ.

Bài liên quan:
[2.3] Thông tin sơ bộ về Trung đoàn 90 đường dây - Quân Giải phóng miền Nam VN trên chiến trường B2

[2.6] Thông tin sơ bộ về Trung đoàn 92 đường dây - Quân Giải phóng miền Nam VN trên chiến trường B2